Bu standard, binalara monte edilmiş yangın algılama ve yangın alârm sistemlerinde kullanılan güç besleme teçhizatı özellikleri, deney metotlarını ve performans kriterlerini kapsar.
Kayma gerilimi
Pile uygulandığında pili tam dolu durumda tutan gerilim. Kayma gerilimi pil imalatçısı tarafından belirtilir.
Boşaltılması gereken bir pile uygulanacak, tavsiye edilen en küçük gerilim. Son gerilim pil imalatçısı tarafından belirtilir.
Bu standardın amacı için, aşağıdaki kısaltmalar uygulanır.
Bu standarda uygun olması için, deneye tabi tutulmalı ve deneylerin şartlarını sağlamalıdır.
Bir yangın algılama ve yangın alârm sistemine güç sağlamak için en az iki güç besleme olmalıdır: ana güç beslemesi ve yedek güç beslemesi. Ana güç beslemesi yerel elektrik şebekesinden veya eşdeğer bir sistemden aldığı güçle çalışacak şekilde tasarımlanmalıdır.
En az bir yedek güç beslemesi şarj edilebilir bir pil olmalıdır.
Her güç beslemesi kullanılacağı yangın algılama ve yangın alârm sisteminin kısımlarını kendi başına çalıştırabilmelidir.
Ana güç beslemesi devrede iken pili izlemeyle bağlantılı akımların dışında bu kaynak yangın algılama ve yangın alârm sisteminin öncelikli kaynağı olmalıdır.
Güç kaynaklarından birinin çalışmaması diğer güç kaynaklarında veya sisteme güç sağlanmasında hataya yol açmamalıdır.
Ana güç kaynağından çalıştığında
Yedek güç kaynağından çalıştığında g.b.t., ana güç kaynağının durumundan bağımsız olarak imalatçının ilgili verilerinde belirtilen şartlara uygun çalışabilmelidir.
Şarj cihazı,
Pili otomatik olarak şarj edebilecek,
Pilin çevre sıcaklığına ilişkin şarj özelliklerinin pil imalatçısının şartname aralığı içerisinde yer alacağı, şekilde tasarımlanmalı ve değerlendirilmelidir.
Aşağıdaki hataları tanıyabilme ve sinyal verme kabiliyetine sahip olmalıdır.
Güç besleme teçhizatı,
sinyal verebilmelidir.
Tasarım muayene işlemine yardımcı olmak için imalatçı,
Tasarımın bütün elemanlarının tasarımında kullanılan kurallar dizisine eşlik eden bir kalite yönetim sistemine uygun olarak yapıldığını,
elemanlarının istenen amaç için seçildiğini ve g.b.t.’nin bulunduğu mahfaza dışındaki çevre gerektirdiği şekilde elemanların çalışmasının beklendiğini yazılı olarak bildirmelidir.
Mahfazası belgelendirmede tavsiye edilen metoda uygun olarak sağlam bir yapıda olmalıdır.
Mahfazaya ya da diğer yangın algılama ve yangın alârm sistemi teçhizatıyla bağlantılı mahfazalara yerleştirilmelidir.
Güç kaynaklarının ayarı ve bağlantısının açılması için elle kontrollere, sigortalara, kalibrasyon elemanlarına v.b. yalnızca bir alet veya anahtarla erişilebilir olmalıdır.
Bütün elle kontroller, sigortalar, kalibrasyon elemanları ve kablo uçları açık bir şekilde etiketlenmelidir.
EN 54-2‘nin gerektirdiği mecburi göstergeler ayrı olarak yerleştirilmiş tekrarlanmışsa, bu durumda göstergeler EN 54-2‘nin şartlarını sağlamalıdır.
Dışarıda kısa devrelerin meydana gelmesi durumunda ısı üretiminden dolayı hiçbir tehlikenin oluşmadığından emin olmak için bütün çıkışlar uygun güç sınırlamalarına sahip olmalıdır.
Düşük gerilim alternatif akım devrelerini aşırı düşük gerilimli doğru akım devrelerine ayırmak, doğrudan ve dolaylı temasa karşı koruma ve metal kısımların topraklanması için verilen güvenlik özelliklerine sahip olmalıdır.
mahfazada bulunan bir k.g.t ile birlikte kullanılması tasarlanıyor ise, bu durumda kısa bir devre veya bir yoldaki kesilmenin diğerini etkilemeyeceği en az iki geçiş yolu için bir ara yüz sağlanmalıdır.
İmâlatçı deneyi yapacak birlikte gönderilmesi gereken montaj ve kullanıcı belgelerini hazırlamalıdır. Bu belgeler en azından aşağıdakileri ihtiva etmelidir
Aşağıda verilenler dahil sistemin diğer elemanlarıyla mekanik ve elektriksel uygunluğun bir değerlendirmesine imkân tanıyacak, g.b.t.’nin giriş ve çıkışlarının teknik özellikleri (EN 54-1’de belirtildiği gibi):
İmalatçı deneyi yapacak kuruluşa ile birlikte gönderilmesi gereken tasarım belgelerini hazırlamalıdır. Bu belgeler çizimleri, parça listelerini, akım diyagramlarını, blok diyagramları ve bu standardın şartlarına uygun olacak derecede fonksiyonel bir tanımı ihtiva etmelidir.
Aşağıdaki bilgilerle belirgin bir biçimde işaretlenmelidir
kendi mahfazasına yerleştirilmişse bu durumda en azından a), b) ve c) bu mahfazanın dışına işaretlenmelidir.
Bir deney metodunda aksi belirtilmedikçe deney, numunenin deney için aşağıdaki şekilde belirtilen standard atmosfer şartlarında kararlı hâle gelmesine imkân tanındıktan sonra yapılmalıdır.
Sıcaklık ve nem standard atmosfer şartlarının uygulandığı her bir çevre deneyi için büyük ölçüde sabit olmalıdır.
Bir deney metodunda aksi belirtilmedikçe, numune imalatçının gösterdiği şekilde normal montaj araçlarıyla normal yönelimde monte edilmelidir.
Deney işlemi numunenin çalışır durumda olmasını gerektirirse, bu durumda aksi belirtilmedikçe:
Deneylerin amacı
Fonksiyon deneylerinin amacı numunenin standarddaki her bir şarta uygunluğunu kontrol etmektir.
Deney, gerilim kombinasyonları ve deneyin tamamını ihtiva eder.
Çıkış gerilimleri ve deney sonuçları ölçülmeli ve kaydedilmelidir.
Deney Çıkış gerilimleri ölçülmeli ve deney sonuçları kaydedilmelidir.
Deneylerde kaydedilen çıkış gerilimleri ve deney sonuçları imalatçısı tarafından belirtilen ve bu standarddaki şartların aralığının dışında yer almamalıdır.
Deney 1’deki sıcaklıklar bileşenin imalatçısı tarafından belirtilen en büyük sıcaklıkları aşmamalıdır.
Kurşun asit tipli piller boşaltma akımında pil son gerilimine boşaltılır. Bu eşitliklerde C, pil imalatçısı tarafından verilen pilin anma amper saat kapasitesidir. Pillerin diğer tipleri farklı boşalma akımları gerektirebilir.
Bu süre boyunca sadece pili şarj etmek için ve yangın algılama ve yangın alârm sisteminin normal çalıştığı durumda çalışması için akım sağlaması temin edilmelidir.
İşlem tekrarlanır ve boşalma süresi saat olarak ölçülür.
Pil Madde gibi bir boşaltma akımında son gerilimine tekrar boşaltılır ve boşalma süresi saat olarak ölçülür.
Boşalma süresi, pilin anma kapasitesinden daha az olmamalıdır.
Çevre deneyleri için bir, iki veya üç numune temin edilebilir.
Çevre deneyi için tek bir numune sağlanmışsa, numune çalışır durumda iken herhangi bir sırada yapılabilen bütün deneylere maruz bırakılmalıdır.
Çevre deneyi için iki numune sağlanmışsa, ilk deney numunesi cihaz çalışır durumda iken herhangi bir sırada yapılabilen bütün deneylere ve bu deneyleri müteakip dayanıklılık deneylerinden birine maruz bırakılmalıdır.
Çevre deneyi için üç numune sağlanmışsa, deney numunelerinden biri çalışır durumda iken herhangi bir sırada yapılabilen bütün deneylere, ikinci numune dayanıklılık deneylerinden birine ve üçüncü numune ise diğer dayanıklılık deneyine maruz bırakılmalıdır.
Deney işlemlerinde gösterildiği gibi her bir çevre deneyinin şartlandırılmasından önce, sonra ve gerektiğinde şartlandırma boyunca bir fonksiyon deneyi yapılmalıdır.
Fonksiyon deneyine maruz bırakıldığında her bir numune şartlarını sağlamalıdır.
Deneyin amacı, teçhizatın öngörülen çalışma çevresine uygun düşük ortam sıcaklıklarında doğru çalışma kabiliyetini göstermektir.
Tarif edilen sıcaklıktaki dereceli değişmelerin olduğu deney işlemleri kullanılmalıdır.
Başlangıç incelemesi
Numune şartlandırmadan önce istenen fonksiyon deneye tabi tutulur.
Numune monte edilmeli bağlanmalı ve çalıştırılmalıdır.
Şiddet derecesi aşağıda verilen şartlandırma uygulanmalıdır;
Şartlandırma süresi boyunca çıkış gerilimlerinin şartname sınırları içerisinde yer aldığını kontrol etmek için numune izlenir. Şartlandırma süresinin son saati boyunca numune azaltılmış fonksiyon deneye maruz bırakılır.
Toparlanma süresinden sonra numune istendiği gibi fonksiyon deneyine tabi tutulur ve hem dışarıdan hem içeriden mekanik hasar için gözle muayene edilir.
Çalışma çevresinde kısa sürelerde meydana gelebilen yüksek bağıl nemde (yoğunlaşma olmadan) teçhizatın doğru çalışabileceğini göstermektir.
Genel
tarif edilen deney işlemi kullanılmalıdır.
Başlangıç incelemesi
Numune şartlandırmadan önce istenen fonksiyon deneye tabi tutulur.
Numune istendiği gibi monte edilmeli ve çalıştırılmalıdır.
Şiddet derecesi aşağıda verilen şartlandırma uygulanmalıdır;
Üzerinde su damlaları oluşmasını önlemek için numune şartlandırma sıcaklığında sıcaklık kararlı hâle ulaşıncaya kadar ön şartlandırılır.
Şartlandırma süresi boyunca çıkış gerilimlerinin şartname sınırları içerisinde yer aldığını kontrol etmek için numune izlenir. Şartlandırma süresinin son saati boyunca numune azaltılmış fonksiyon deneyine maruz bırakılır.
Toparlanma süresinden sonra numune fonksiyon deneyine tabi tutulur ve hem dışarıdan hem içeriden mekanik hasar için gözle muayene edilir.
Deneyin amacı, teçhizatın yüzeyi üzerindeki mekanik darbelere karşı dayanıklılığını göstermektir. Teçhizat normal çalışma şartlarında bu dayanıklılığını sürdürebilmeli ve bu dayanım makul ölçüde teçhizattan beklenmelidir.
9.7.2.1 Genel
Deney tertibatı ve işlemi uygulanır.
Başlangıç incelemesi
Numune şartlandırmadan önce fonksiyon deneyine tabi tutulur.
Numune istendiği gibi bağlanmalı ve çalıştırılmalıdır.
Numunenin özel aletler olmaksızın erişilebilen bütün yüzeylerine darbeler uygulanır.
Bu tip yüzeylerin tamamı için, numunenin çalışmasında muhtemelen zarara veya hasara sebebiyet vereceği düşünülen herhangi bir noktaya/noktalara üç vuruş uygulanmalıdır.
Bir seri üç vuruş sonucunda ele geçen sonuçların müteakip serilri etkilemediğinden emin olmak için özen gösterilmelidir.
Şüphe durumunda, kusurlu numune deneyden çıkarılmalı ve sonraki üç vuruş yeni bir numuneye aynı konumda uygulanmalıdır.
Şartlandırma süresi boyunca çıkış gerilimlerinin şartname sınırları içerisinde yer aldığını kontrol etmek için numune izlenir ve üç vuruş sonucu elde edilen sonuçların müteakip serileri etkilememesinden emin olunmalıdır.
Toparlanma süresinden sonra numune istendiği gibi fonksiyon deneyine tabi tutulur ve hem dışarıdan hem içeriden mekanik hasar için gözle muayene edilir.
Deneyin amacı
Teçhizatın çalışma çevresine uygun seviyelerde titreşimlere karşı dayanıklılığını göstermektir.
deney işlemi kullanılmalıdır.
Başlangıç incelemesi
Numune şartlandırılmadan önce fonksiyon deneyine tabi tutulur.
Numune uygun olarak monte edilmeli ve istendiği gibi bağlanmalı ve çalıştırılmalıdır.
Numune, bir tanesi numunenin montaj düzlemine dik olan üç düşey eksenin sırasıyla her birinde karşılıklı olarak titreşime maruz bırakılır.
Şiddet derecesi aşağıda verilen şartlandırma uygulanmalıdır;
Şartlandırma süresi boyunca çıkış gerilimlerinin şartname sınırları içerisinde yer aldığını kontrol etmek için numune izlenir.
Toparlanma süresinden sonra fonksiyon deneyine tabi tutulur ve hem dışarıdan hem içeriden mekanik hasar için gözle muayene edilir.
Elektrostatik olarak yüklenmiş bir kişinin teçhizata veya civardaki diğer teçhizata dokunmasıyla ortaya çıkan elektrostatik yüklere teçhizatın dayanma kabiliyetini göstermektir.
Lâboratuvarlarda uygulanan tip deneyleri için deney işlemi, edildiği gibi kullanılmalıdır.
Başlangıç incelemesi
Numune şartlandırmadan önce fonksiyon deneyine tabi tutulur.
Numune istendiği gibi monte edilmeli istendiği gibi bağlanmalı ve çalıştırılmalıdır.
Şiddet derecesi aşağıda verilen şartlandırma uygulanmalıdır;
Şartlandırma süresi boyunca çıkış gerilimlerinin şartname sınırları içerisinde yer aldığını kontrol etmek için numune izlenir.
Toparlanma süresinden sonra numune gibi fonksiyon deneyine tabi tutulur ve hem dışarıdan hem içeriden mekanik hasar için gözle muayene edilir.
Deneyin amacı, taşınabilir radyo alıcıları gibi cihazların ürettiği elektromanyetik alanlara teçhizatın dayanıklılığını göstermektir.
Genel
deneyleri için verilen işlem kullanılmalıdır.
Başlangıç incelemesi
Numune şartlandırmadan istenen fonksiyon deneyine tabi tutulur.
Numune istendiği gibi sisteme bağlantısı yapılmalı ve çalıştırılmalıdır.
Şiddet derecesi olarak aşağıda verilen şartlandırma uygulanmalıdır;
Şartlandırma süresi boyunca çıkış gerilimlerinin şartname sınırları içerisinde yer aldığını kontrol etmek için numune izlenir.
Şartlandırmadan sonra numune, fonksiyon deneyine tabi tutulur ve hem dışarıdan hem içeriden mekanik hasar için gözle muayene edilir.
Deneyin amacı, rölelerle, kontaktörlerle, artışa neden olan yüklerin ayarıyla v.b. üretilebilen ve sinyal ve veri devrelerine elektrik akımı iletebilen hızlı düşük enerjili geçişlerin patlamalarına teçhizatın dayanma kabiliyetini göstermektir.
Başlangıç incelemesi
Numune şartlandırmadan önce istenen fonksiyon deneyine tabi tutulur.
Numune istendiği gibi sisteme bağlantısı yapılmalı ve çalıştırılmalıdır.
Şiddet derecesi aşağıda verilen şartlandırma uygulanmalıdır;
Bir eşleşmeli/eşleşmesiz ağ üzerinden ve korumalı topraklanmış iletkenle bağlantılı ana güç besleme uçlarına
Şartlandırma süresi boyunca çıkış gerilimlerinin şartname sınırları içerisinde yer aldığını kontrol etmek için numune izlenir.
Toparlanma süresinden sonra fonksiyon deneyine tabi tutulur ve hem dışarıdan hem içeriden mekanik hasar için gözle muayene edilir.
Deneyin amacı, geniş kondensatörlü pillerin ayarlanması dahil güç dağıtım sisteminde veya geniş gerilim ağında ayarlamayla veya çevredeki yıldırım çarpmalarından kaynaklanan güç ve sinyal kablolarında meydana gelebilen nispeten yavaş, yüksek enerji geçişlerine teçhizatın dayanma kabiliyetini göstermektir.
Deney tertibatı ve işlemi genel olarak standardın sonraki bölümlerinde tarif edildiği gibi olmalıdır.
Alternatif akımlı ana güç hatları, hem hattan hata ve hem de hattan toprağa eşleşme modlarıyla iç kısma gönderilen geçişlere maruz bırakılmalıdır. En azından 5 darbenin sıfır çaprazlama noktalarının her birinde ve en büyük ve en küçük noktalarda uygulanacağı bu darbeler, ana gerilim dalgasıyla eş zamanlı olmalıdır. Darbeler 5 s başına 1 darbe’lik bir en büyük hızda uygulanabilir, ancak darbelerin çok sık uygulanmasından kaynaklanan herhangi bir arızanın meydana gelmediğinden emin olunması gereklidir ve bu durum çok belirgin değilse arızalı cihazlar deneyden çıkarılmalı ve deney, dakika başına 1’den daha az bir hızda uygulanan darbelerle tekrarlanmalıdır.
Her bir kutupta en azından 5 darbe, uygun şiddet derecesi için gösterilen gerilim seviyelerinin her birinde uygulanmalıdır. Darbeler 5 s başına 1 darbe olacak şekilde en büyük hızda uygulanabilir, ancak darbelerin çok sık uygulanmasından kaynaklanan herhangi bir arızanın meydana gelmediğinden emin olunması gereklidir ve bu durum çok belirgin değilse arızalı cihazlar deneyden çıkarılmalı ve deney, dakikada 1’den daha az bir hızda uygulanan darbelerle tekrarlanmalıdır.
Başlangıç incelemesi
Numune şartlandırmadan fonksiyon deneyine tabi tutulur.
Numune, imalatçısının montaj talimatlarına uygun olarak düzenlenmeli, bağlantısı yapılmalı ve alıştırılmalıdır. İmalatçısının belirttiği toprak bağlantılarından başka numune ve birbiriyle bağlantılı kablolar toprak kaynağından izole edilmelidir.
Şiddet derecesi olarak aşağıda verilen şartlandırma uygulanmalıdır;
Şartlandırma süresi boyunca çıkış gerilimlerinin şartname sınırları içerisinde yer aldığını kontrol etmek için numune izlenir.
Son ölçmeler
Şartlandırmadan sonra numune, fonksiyon deneyine tabi tutulur.
Deneyin amacı, meselâ ana dağılım ağları üzerindeki koruyucu cihazların çalışmasının ve yük ayarlamasının neden olduğu alternatif akım şebekelerindeki kısa süreli düşmelere (azalmalara) ve kesilmelere teçhizatın dayanma kabiliyetini göstermektir.
Şu anda kabul edilmiş herhangi bir uluslararası standarda hiçbir atıf yapılamamaktadır.
Sıfır çaprazlamada başlayan ve biten alternatif akımlı ana gerilimin bir veya daha fazla yarım çevriminin genliğinde gerekli düşmeleri üretebilen bir deney üreteci kullanılmalıdır.
Numune çalışır durumda olmalı ve şartlandırma boyunca izlenmelidir.
Besleme gerilimi belirtilen süre için anma değerinden itibaren belirtilen düşme yüzdesinde düşürülmelidir.
Başlangıç incelemesi
Numune şartlandırmadan önce istenen fonksiyon deneyine tabi tutulur.
Numune istendiği gibi monte edilmeli ve istendiği gibi sisteme bağlantısı yapılmalı ve çalıştırılmalıdır.
Şartlandırma süresi boyunca çıkış gerilimlerinin şartname sınırları içerisinde yer aldığını kontrol etmek için numune izlenir.
Son ölçme
Şartlandırmadan sonra numune, istendiği gibi fonksiyon deneyine tabi tutulur.
Deneyin amacı, çalışma ortamında (mesela absorpsiyondan kaynaklanan elektriksel özelliklerdeki eğişmeler, nem ihtiva eden kimyasal reaksiyonlar, galvanik korozyon) teçhizatın nemin uzun süreli etkisine mukavemet kabiliyetini göstermektir.
Deney işlemi
Başlangıç incelemesi
Numune şartlandırılmadan önce fonksiyon deneyine tabi tutulur.
Numune istendiği gibi monte edilmelidir. Numuneye şartlandırma boyunca güç verilmemelidir.
Şiddet derecesi olarak aşağıda verilen şartlandırma uygulanmalıdır;
Şartlandırmadan sonra numune, istendiği gibi fonksiyon deneyine tabi tutulur ve hem dışarıdan hem içeriden mekanik hasar için gözle muayene edilir.
Deneyin amacı, teçhizatın çalışma ortamına uygun seviyelerde titreşimin uzun süreli etkilerine karşı dayanma kabiliyetini göstermektir.
Tarif edilen deney işlemi kullanılır.
Numunenin her bir eksende çalışır durumdaki deney şartlarına ve müteakip olarak dayanıklılık deneyi şartlandırmasına tabi tutulması için titreşim dayanıklılık deneyi çalışır durumdaki titreşim deneyi ile birleştirilebilir.
Başlangıç incelemesi
Numune şartlandırmadan önce istenen fonksiyon deneyine tabi tutulur.
Numune uygun olarak monte edilmelidir. Numuneye şartlandırma boyunca güç verilmemelidir.
Numunenin montaj düzlemine bir tanesi dik olan üç düşey eksenin sırasıyla her birinde karşılıklı olarak numune titreşime maruz bırakılır.
Şartlandırma süresinden sonra numune gibi fonksiyon deneyine tabi tutulur ve hem dışarıdan hem içeriden mekanik hasar için gözle muayene edilir.
EN